Οικισμοί

Η γεωγραφία του Ζαγορίου αποσαφηνίζεται στα μέσα του 18ου αιώνα, όταν το Ζαγόρι πλέον αποτελείται από τα χωριά που γνωρίζουμε και σήμερα και λειτουργεί «αυτοδιοίκητα», ως το «Κοινό των Ζαγορισίων». Είναι η περίοδος κατά την οποία μεταπράτες, έμποροι και επιχειρηματίες δραστηριοποιούνταν στο ευρύτερο οθωμανικό πλαίσιο και, μέσω της οικονομικής επιφάνειάς τους, προσέδωσαν τον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα που σήμερα ορίζουμε ως παραδοσιακό στο Ζαγόρι.

Εκτός από αυτούς οφείλεται ξεχωριστή μνεία στην ομάδα των Βικογιατρών, οι οποίοι, ως χειροπράκτες, ορμώμενοι από τη βιοποικιλότητα της περιοχής, ανέπτυξαν τη βοτανοθεραπευτική και παρείχαν τις υπηρεσίες τους σε διάφορες περιοχές της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Με βάση τα γεωλογικά χαρακτηριστικά της περιοχής, οι οικισμοί του Ζαγορίου διακρίνονται σε δύο ενότητες. Η μία ομάδα εντοπίζεται στο κεντρικό και δυτικό Ζαγόρι, όπου κυριαρχεί ο ασβεστόλιθος, και η άλλη στο ανατολικό, όπου κυριαρχούν πετρώματα ψαμμίτη, μάργας και μαργαϊκού ασβεστόλιθου. Οι διαφοροποίησες αυτές καθορίζουν και την αισθητική του οικιστικού τοπίου. Οι πρώτοι συγκροτημένοι οικισμοί στην περιοχή αναφέρονται ήδη από τον 14ο αιώνα, ενώ κατά τον 15ο και 16ο αιώνα, απέκτησαν τις διαστάσεις που έχουν και σήμερα. H ιδιαίτερη όμως αρχιτεκτονική τους διαμορφώθηκε κατά τον 17ο αιώνα για να ολοκληρωθεί στα μέσα του 19ου. Η επιλογή της θέσης των οικισμών, που σήμερα ο αριθμός τους φθάνει τους 45, φαίνεται ότι έγινε με βάση τη γεωμορφολογία (επικλινή εδάφη για αποστράγγιση ), την απόσταση από τους χώρους εργασίας, την ανάγκη σύνδεσης των οικισμών μεταξύ τους και την οπτική επαφή, την ασφάλεια με την απομάκρυνση από τους μεγάλους οδικούς άξονες, την ύπαρξη χώρων βόσκησης μικρόσωμων οικόσιτων ζώων και την ύπαρξη νερού.

Κεντρικό και
δυτικό Ζαγόρι

  • Αγιος Μηνάς
  • Ανω Πεδινά
  • Ανθρακίτης
  • Αρίστη
  • Ασπράγγελοι
  • Δίκορφο
  • Δίλοφο
  • Διπόταμο
  • Δόλιανη
  • Ελαφότοπος
  • Ελάτη
  • Φραγκάδες
  • Ηλιοχώρι
  • Καλουτάς
  • Καπέσοβο
  • Κάτω Πεδινά
  • Καβαλάρι
  • Κήποι
  • Κουκούλι
  • Λάιστα
  • Λεπτοκαρυά
  • Μανασσή
  • Μεγάλο Πάπιγκο
  • Μικρό Πάπιγκο
  • Μεσοβούνι
  • Μονοδένδρι
  • Νεγάδες
  • Σκαμνέλι
  • Τσεπέλοβο
  • Βίκος
  • Βίτσα
  • Βραδέτο
  • Βρυσοχώρι

Ανατολικό
Ζαγόρι

  • Δεμάτι
  • Δίλακκο
  • Ελατοχώρι
  • Φλαμπουράρι
  • Γρεβενίτι
  • Ιτέα
  • Καρυές
  • Καστανώνας
  • Λιάπη
  • Μακρίνο
  • Μηλιωτάδες
  • Πέτρα
  • Τρίστενο
  • Βωβούσα

Το εσωτερικό των σπιτιών χαρακτηρίζεται από την διακόσμηση των τοίχων και την πληθώρα των χρωμάτων
Περισσότερα για την Αρχιτεκτονική